Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση

Η Διεύθυνση Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΔΑΑΕ) έχει ως στόχο την προώθηση θεμάτων που αφορούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Κύπρο και στη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών, έτσι ώστε να παρέχονται ευκαιρίες πρόσβασης στην ανώτερη εκπαίδευση και κατάρτιση σε όλους τους πολίτες.

Η Διεύθυνση Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΔΑΑΕ) του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού ιδρύθηκε το 1984. Την 1η Ιανουαρίου 1984 ανέλαβε καθήκοντα ο πρώτος Διευθυντής στη νέα Διεύθυνση. Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, η ΔΑΑΕ ιδρύθηκε για τη διεκπεραίωση όλων των θεμάτων που αφορούσαν την Ανώτερη και Ανώτατη Εκπαίδευση, εκτός από εκείνα για τα οποία υπήρχε ειδικός νόμος ή απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για ανάθεσή τους σε άλλο υπουργείο. Αρχικά τέθηκαν στη δικαιοδοσία της νέας Διεύθυνσης η Παιδαγωγική Ακαδημία και οι Υπηρεσίες Εξετάσεων, Φοιτητικής Μέριμνας και Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας.

Η χώρα είχε ανάγκη από ποιοτική τριτοβάθμια εκπαίδευση η οποία να παρεχόταν από το κράτος στους Κύπριους πολίτες και ταυτόχρονα να είναι εναρμονισμένη με την οικονομική ανάπτυξη του τόπου. Πέντε χρόνια μετά την ίδρυση της ΔΑΑΕ, το 1989, ιδρύθηκε το Πανεπιστήμιο Κύπρου, το πρώτο πανεπιστημιακό ίδρυμα στο νησί, το οποίο δέχτηκε τους πρώτους προπτυχιακούς φοιτητές το 1992 και τους πρώτους μεταπτυχιακούς του φοιτητές to 1997.

Ακολούθησαν ραγδαίες εξελίξεις στην Ανώτερη Εκπαίδευση προς επίτευξη του στόχου για ικανοποίηση των τοπικών αναγκών για ανώτερη εκπαίδευση, καθώς και για την καθιέρωση της Κύπρου ως περιφερειακού εκπαιδευτικού και ερευνητικού κέντρου. Σημαντική εξέλιξη ήταν η Διαδικασία της Μπολόνια, η οποία υπογράφτηκε το 1999 από 29 ευρωπαίους υπουργούς αρμόδιους για την Ανώτερη Εκπαίδευση, με σκοπό να δημιουργηθεί ένας Ενιαίος Ευρωπαϊκός Χώρος Ανώτερης Εκπαίδευσης. Κυριότεροι στόχοι της Διαδικασίας της Μπολόνια είναι η επίτευξη της διαφάνειας στο εκπαιδευτικό σύστημα Ανώτερης Εκπαίδευσης, με την εισαγωγή των Ευρωπαϊκών Μεταφερόμενων Πιστωτικών Μονάδων (ECTS), η κινητικότητα φοιτητών, ακαδημαϊκών και ερευνητών, καθώς και η διασφάλιση - πιστοποίηση της ποιότητας της προσφερόμενης εκπαίδευσης. Η Κύπρος υπέβαλε αίτηση για συμμετοχή στη Διαδικασία της Μπολόνια το Δεκέμβριο του 1999 και έγινε επίσημα δεκτή κατά την Υπουργική Σύνοδο στην Πράγα το 2001.

Ο ρόλος της ΔΑΑΕ διευρύνθηκε περαιτέρω, ως αποτέλεσμα της Στρατηγικής της Λισσαβόνας, η οποία υιοθετήθηκε από Ευρωπαίους αρχηγούς κρατών το Μάρτιο του 2000 και είχε ως στόχο να καταστήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση την πιο ανταγωνιστική και δυναμική οικονομία βασισμένη στη γνώση, ικανή για αειφόρο οικονομική ανάπτυξη με περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας και μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή.

Το 2009 έγινε στο «Louven» του Βελγίου η τελευταία Υπουργική σύνοδος. Στη σύνοδο αυτή οι υπουργοί των 46 χωρών επανέλαβαν την δέσμευση των χωρών τους στην «Διαδικασία της Μπολόνιας» και επισήμαναν τα πιο κάτω στοιχεία:
  • Στην νέα δεκαετία, μέχρι το 2020, η Ανώτερη Εκπαίδευση θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην δημιουργία μιας καινοτόμου, ανταγωνίσιμης και υψηλών εκπαιδευτικών προδιαγραφών Ευρώπης.
  • Οι νέες εκπαιδευτικές προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει το Ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό σύστημα ανώτερης εκπαίδευσης από την παγκοσμιοποίηση και τις γοργά μεταβαλλόμενες τεχνολογίες, καθιστούν την αναγκαιότητα της μεταπήδησης στον «μαθητο-κεντρικό» σύστημα διδασκαλίας, με περισσότερη ευελιξία στα εκπαιδευτικά προγράμματα, ανταλλαγή εκπαιδευτικών και μαθητών μεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ανώτερης εκπαίδευσης, την επικέντρωση στην έρευνα, στη δια βίου μάθηση και στην καινοτομία.
  • Για να επιτευχθεί γρήγορη και διαρκής ανάκαμψη από την οικονομική κρίση χρειάζεται μια δυναμική και ευέλικτη Ευρωπαϊκή Ανώτερη Εκπαίδευση με επικέντρωση στην καινοτομία στη βάση της ενσωμάτωσης της έρευνας στην εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα.
Το 2006 επεκτάθηκε η πανεπιστημιακή κοινότητα της Κύπρου με την ίδρυση του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου, το οποίο αποτελεί το μοναδικό Ανώτερο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα στην Κύπρο αφιερωμένο αποκλειστικά στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Ένα χρόνο αργότερα, το 2007, εγκαινιάστηκε η έναρξη των εργασιών του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, με προσανατολισμό προς την εφαρμοσμένη έρευνα, δίνοντας μια άλλη διάσταση στην Ανώτερη Εκπαίδευση της Κύπρου. Το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου με έδρα τη Λεμεσό αποτέλεσε και το πρώτο πανεπιστημιακό ίδρυμα ανώτερης εκπαίδευσης εκτός της πρωτεύουσας, ικανοποιώντας έτσι την αρχή της αποκέντρωσης. Σε μικρό χρονικό διάστημα ακολούθησαν ο εμπλουτισμός και η επέκταση των προγραμμάτων του Πανεπιστημίου Κύπρου, του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου και του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου τόσο στο προπτυχιακό όσο και στο μεταπτυχιακό επίπεδο. Επιπρόσθετα δόθηκε αρχική άδεια λειτουργίας σε τρία ιδιωτικά πανεπιστήμια, που μετεξελίχτηκαν από Ιδιωτικές Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, το Πανεπιστήμιο Frederick και το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας τα οποία άρχισαν τη λειτουργία τους από τον Οκτώβριο του 2007.

Λειτούργησαν ακόμα δύο ιδιωτικά πανεπιστήμια τα οποία ενίσχυσαν την αποκέντρωση της Ανώτερης Εκπαίδευσης. Το 2010 λειτούργησε το τέταρτο ιδιωτικό πανεπιστήμιο Neapolis University Pafos στην Πάφο και το 2012 το πέμπτο ιδιωτικό πανεπιστήμιο University of Central Lancashire Cyprus (UCLAN Cyprus) στο χωριό Πύλα, στην επαρχία Λάρνακας. Η δημιουργία των πέντε ιδιωτικών πανεπιστημίων συνέβαλε στην ποιοτική και ποσοτική διεύρυνση της Ανώτερης Εκπαίδευσης με νέους κλάδους και προγράμματα σπουδών.

Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε τον ιστότοπο της Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης.